بررسی محتوایی و سبکی نسخه خطی دقایق المعانی

author

  • فاطمه کوپا دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور تهران
Abstract:

آثار و تعابیر عرفانی به دلیل امکان ایجاد تحول و دگرگونی در چگونگی ارتباط آدمی با دنیای پیرامون، اشیا و فرآیندهای بیرونی و بازآفرینی حقایق هستی، بستری مناسب جهت ایجاد معنا و تفاسیر معنوی به شمار می­آید. به بیان دیگر این دسته از آثار مکتوب گذرگاهی است از دنیای واقعی به جهان آرمانی. تحول، صیرورت و پایگاهی برای گذشتن و فرارفتن به سوی مدینه ی غایات و وصول به مرحله­ای از معنویت و عرفان که نه عقل را از آن خبر است و نه حس را بدان راه است. یکی از آثاری که در همین راستا به رشته ی تحریر درآمده، کتاب«دقایق المعانی»تألیف «سیدمحمد بن جعفر حسینی مکی» از مؤلفان قرن نهم است. موضوع نسخه، بحث و بررسی پیرامون «علم بدایت و نهایت، توحید و وحدت، مشیت و قدرت و صفات حق، نور اصل و اسرار آن، ماهیت و احکام ایمان، اسرار کلام الله، وصول به حق، احکام ولایت، اسرار عشق و... با بهره­گیری از بیانی ادیبانه و عرفانی» است. نثر کتاب در اکثر موارد پیرو سبک «مرسل عالی» است؛ اما در مواردی نیز به اغلاق و تعقید سوق می­یابد. در این مقاله، بررسی ادبی و محتوایی نسخه، ابواب و فصول آن، ویژگی­های زبانی و ارزش­های ادبی و ... مورد نظر بوده است. هدف از این تحقیق، احیای یکی از ذخایر مکتوب قرن نهم به عنوان بخشی از پیشینه ی فرهنگی، ادبی و عرفانی این سرزمین است؛ از این­ رو انجام پژوهشی درخور و مستقل در این زمینه، ضروری به نظر می­رسید. با توجه به تک نسخه­ای بودن متن، روش «تصحیح قیاسی»  مدنظر قرار گرفت. علاوه براین محتوای عرفانی، ادبی و سبکی نسخه به روش «تحلیل محتوا» مورد بررسی واقع شد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معرفی نسخه خطی خلاصه المقامات و وی‍‍ژگ‍ی های سبکی و زبانی آن

خلاصه المقامات تألیفی است دربارۀ احوال شیخ احمد جام (ژنده پیل) مشتمل بر سه مقاله حاوی سی و  چهار باب و یک فصل. علاءالملک جامی- از نوادگان شیخ احمد جام- این تألیف را با الهام از اشاره جد خود در سال 840 هجری قمری و در روزگار شاهرخ بهادر تیموری(14 ربیع الثانی 776- ذی الحجه 850 هـ ق)، تألیف نموده و به وی تقدیم کرده است. علاءالملک در تألیف این کتاب علاوه بر مقامات محمّد غزنوی- که آن هم شرحی از مقامات...

full text

بررسی و تحلیل نسخه خطی قرآن نِگِل

قرآن نِگِل یکی از نسخه‌های قدیمی قرآن کریم است که در روستای نِگِل شهرستان سنندج استان کردستان نگهداری می‌شود. این نوشته در پی آن است که علاوه بر بررسی و تحلیل، ویژگی‌های این نسخه خطی، اهمیت و جایگاه آن در نزد مردم و چگونگی انتقال به روستای نگل و سوابق تاریخی، نوع خط و زمان نگارش، هنر تذهیب و تشعیر آنرا نیز مشخص نماید. پرسش اساسی تحقیق این است؛ آیا این قرآن در محدوده جغرافیای فرهنگی ایران، با شیوه ن...

full text

معرفی نسخه خطی خلاصه المقامات و وی‍‍ژگ‍ی های سبکی و زبانی آن

خلاصه المقامات تألیفی است دربارۀ احوال شیخ احمد جام (ژنده پیل) مشتمل بر سه مقاله حاوی سی و  چهار باب و یک فصل. علاءالملک جامی- از نوادگان شیخ احمد جام- این تألیف را با الهام از اشاره جد خود در سال 840 هجری قمری و در روزگار شاهرخ بهادر تیموری(14 ربیع الثانی 776- ذی الحجه 850 هـ ق)، تألیف نموده و به وی تقدیم کرده است. علاءالملک در تألیف این کتاب علاوه بر مقامات محمّد غزنوی- که آن هم شرحی از مقامات...

full text

بررسی سبکی و محتوایی آثار فتحعلی آخوندزاده

میرزا فتحعلی آخوندزاده از جمل? اولین کسانی است که در زمین? نمایشنامه نویسی و نقد ادبی وتاریخی و همچنین از نخستین کسانی است که به مسئل? تغییر خط توجه کرده است. از جمل? آثار او شش نمایش نامه و یک داستان به نام « تمثیلات» و چند مقال? انتقادی و کتاب مکتوبات کمال الدوله و کتاب الفبای جدید است. آثار خود را به سبک و شیو? نثر دور? مشروطه به صورت ساده نوشته است.

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 3

pages  73- 100

publication date 2010-08-12

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023